Кәсіпкер А. Ешенбаев барбершоптарды ашып, Шығыс Қазақстанда экологиялық бизнес-идеяларды іске асырады.
Шығыс Қазақстан гуманитарлық колледжінің төртінші курс студенттері бизнесті ашу мен дамытуда ынталандыратын үлгі алу үшін кімге жүгінетінін нақты біледі. «Білім беру мекемелеріндегі кәсіпкерлік қызмет негіздері» жобасы аясында «Мr Grey» ЖК басшысы Аңсар Ешенбаев жастарда қонақта болды. Оның әңгімесі өзінің өмірден орынын іздейтін әр кімді таңдандырады, шабыттандырады.
Табысты кәсіпкер Аңсар Ешенбаев Аягөз өңірінен. Семейдің Шәкәрім атындағы колледжін заңгер мамандығы бойынша бітіріп шыққан, кейін Қазақстан-Америка еркін университетінде оқыды. Оқу барысында Soros Kazakhstan нұсқасы бойынша ТОП-20 үздік студент қатарынан көрініп үлгерді, сондай-ақ 2010 ж. жас дебатшылар арасында Қазақстанның үздік спикері атағын жеңіп алды. Оқуды аяқтағаннан кейін Өскемен қаласында тұрып, өз күшін түрлі салаларда сынап көрді: алдымен даяршы, содан кейін мейрамханаларда әкімші, түнгі клуб директоры, DeFacto дүкенінің директоры болып жұмыс істеді. Ритейл саласымен әуестеніп, Аңсар үлгілі топ-менеджер болды және жаңа дүкендер ашу үшін Қазақстан қалаларына барды. Біраз уақыт Қарағандыда, Ақтауда, Павлодарда, Алматыда тұрды, содан кейін жеке бизнесін ашу ниетімен Өскеменге оралды, әсіресе жинақталған қаражат мұны жасауға мүмкіндік берді. Осылайша, ШҚО облыс орталығында сол кездегі алғашқы шаштараз – ерлерге арналған шаштараз пайда болды. Неліктен барбершоп?
«Басқа қалаларда тұрып жатқанда, мен үшін басты мәселе әрдайым менің шашымды қиатын жаңа шаштараз-шеберді іздеу болды. Әр қалада барлық шаштараздарды сынап көруіме тура келді! Міне, Ақтауда мен өмірімдегі алғашқы барбершопты кезіктірдім – бұған дейін мен олардың бар екендігі туралы да білмеген едім. Шаш қию, әрине, 3,5 мың теңге тұрды – мен үшін бұл қымбат болып көрінді. Бірақ сол жердің атмосферасын сезініп, шашымды қиғаны көңілімнен шыққаннан кейін тек барбершопқа баратын болдым. Осыдан кейін мені Ақтаудан Алматыға ауыстырды, егер шаш қиюға барсам, тек барбершопқа баратынымды және оның қанша тұратыны маңызды емес екенін білдім», – деді Аңсар.
Осылайша Өскеменде барбершоп желісін ұйымдастыру идеясы туды. Үш жыл ішінде кәсіпкер бұл істі дамытты – алдымен Карбышев көшесінде, содан кейін Назарбаев даңғылында, сәл кейінірек Ворошилов көшесінде салон ашты. Алайда, жақында соңғы ашылған салонды жабуға тура келді, өйткені жалға алынған ғимарат апаттық жағдайда еді, ал иесі оны жөндеуге ниеттенбеді. Қазақстан көшесінің бойында орналасқан «АДК» сауда орталығында Barbershop Mr Grey ашылды.
Шеберлерді өз салондарына ала отырып, Аңсардың өзі шаштараздық өнерді – алдымен Өскемендегі «Gold Star» оқу орталығында, содан кейін Санкт-Петербургтегі арнайы курстарда оқыды. Ол алған білімі мен дағдыларын енді өзінің барбершоптарының жұмысында қолданып, жаңадан келген шеберлерді оқытады. Айта кетейік, салондар клиенттерге ыңғайлы уақытта – сағат 10-нан 22-ге дейін жұмыс істейді, ал Назарбаев даңғылындағы салондар тәуліктің түнгі уақытында да алдын ала жазылу бойынша қызмет көрсетеді.
«Мен, клиентпен жұмыс – бұл маркетинг стратегиясындағы ең басты нәрсе екенін түсіндім, және де клиенттің көңілінен шығу үшін барлығын жасау керек. Сондықтан бізде қазір адамдарға бал жинап, төлеуге ыңғайлы болу үшін бейімділік бағдарламалары өте көп – жеңілдіктер, электронды дисконттық карталар. Сондай-ақ, біз барбершоптар, сұлулық салондары мен шаштараздардың арасында бөліп төлеу арқылы өнімдер мен қызметтерді сатып алу бағдарламасы бар жалғыз компаниямыз. Біз ерлердің шаш күтіміне арналған құралдар, сусабындар сияқты заттарды сатамыз. Біз әр түрлі бағада АҚШ, Италия және басқа да өндірушілердің сапалы, тексерілген косметикасын ғана сатамыз», – дейді Аңсар Ешенбаев.
Оның табысты дамып келе жатқан Мr Grey барбершоптарының желісі және франшиза болу мақсаты бар уақытта, тынымсыз кәсіпкер ШҚО-да бизнес ашуға арналған бос орындарды зерттеуді жалғастыруда. Оны экологияға, ауыл шаруашылығына, баламалы энергетикаға байланысты жобалар қызықтырады. Демек, келесі идея – Бобровка ауылындағы толық циклді бөдене фермасы. Ансар алғашқы тәжірибені өз пәтерінде құс өсіруден бастады. Ол инкубаторды жабдықтап, 200 бөдене жұмыртқасын сатып алды және… алғашқы бөдене балапандарының 60 пайызын жоғалтты.
«Интернетте бұл тез іске асырылатын жұмыс ретінде әдемі суреттелген. Бірақ мен қандай да бір температуралық режимді сақтау керектігін білмедім, мүмкін бұл балапандар су ішетін ыдысқа батып кетер еді. Елестетіп көріңізші, балапанның салмағы 8 грамм, және ол әлі түк түсінбейді, яғни су ішетін науаны мүмкіндігінше тастармен төсеу керек. Егер өте ыстық болса – олар өледі, егер суық болса – олар өледі, алғашқы екі аптада температураны ұстап тұру керек екенін білмедім. Бұл да перзентхана секілді инкубатор – жаялықтарды уақытында тазалап, ауыстырып отыру қажет», – деп түсіндіреді кәсіпкер.
Уақыт өте келе, Ансар бәрін үйреніп, «құстардың аумағын» біртіндеп кеңейте бастады, өйткені құстар көбейе бастады. Ол құс шаруашылығымен одан әрі айналысу үшін Шмелев Лог шағын ауданынан гараж сатып алды, ШҚО Кәсіпкерлер палатасында «Жас кәсіпкер» курстарында оқыды және бөденеге арналған жабдықтар мен торларды сатып алуға грант жеңіп алды. Бірақ құстың саны 1200-ге жеткенде, гаражда электр желісінің қысқа тұйықталуы орын алды және ондағы барлық заттар түгел жанып кетті…
Бұл қайғылы жағдайда Ансарға қарапайым өскемендіктер көмектесті, олар Instagram-да көмек қорын құрып, құс басын қалпына келтіру үшін ақша жинады. Жерлестерінің риясыз көмегінен демеу алған кәсіпкер тағы да инкубациялық жұмыртқаларды сатып алды, кеңейту мақсатында тағы бір гараж сатып алды, өндірістік циклды реттеп, бөдене санын 700 басқа дейін жеткізді. Мұның бәрі екі айдың ішінде болды.
Бүгінде Ансар ферманы дамыту үшін одан әрі жоспарлар құруда. Осылайша, ол ҰКП-да «Іскерлік байланыстар» жобасының бірінші кезеңі бойынша оқудан өтіп, Германияның биогаз қондырғыларын енгізу жөніндегі табысты тәжірибесімен танысу үшін келесі кезеңге қатысуға өтінім берді. Сонымен қатар, кәсіпкер таза табиғи метан газын шығара алатын калифорния құрттарын өсіру грантын жеңіп алған және бөдене өнімін ең таңдаулы тағамдардың бірі ретінде санайтын Семейден келген озық студенттермен байланыс орнатады.
Ойын түсіне алдыңыз ба? Ансар қалдықсыз өндірісті жолға қойып қана қоймай, Бобровка тұрғындары үшін арзан әрі экологиялық таза энергия өндіруге мүмкіндік беретін метан өндіруге көң шығарғысы келеді.
«Біздің қажеттілікті өтейтін биогаз қондырғысы Қытайда шамамен 9 млн. теңге тұрады. Оны сатып алу үшін мен қаражат жинауды, сондай – ақ «Бизнестің жол картасы» бағдарламасы бойынша жеңілдетілген несие беруді немесе гранттық қаржыландыруды пайдалануды жоспарлап отырмын», – деп жоспарларымен бөлісті Аңсар.
Қазіргі уақытта кәсіпкер бөдене жұмыртқаларын негізінен мейрамханаларға, кафелерге және жәрмеңкелерде сатады, ал бағасы әдеттегіден екі есе арзан. Ансар өз бизнесінде әлеуметтік жағдайға да көңіл бөлген. Оның кәсіпорындарында 12 адам жұмысқа орналастырылды, ал барбершоптарға қабылдау жалғасуда. Сондай-ақ, кәсіпкер Құмаш Нұрғалиев колледжімен студенттердің шаштаразда тәжірибеден өтуі туралы келісім шарт жасады. Мұнда ШҚО Кәсіпкерлер палатасымен ынтымақтастық барысында кәсіпкер оқу орталығын ашты, онда ТжКБ студенттері мен барлық тілек білдірушілер шаштараз ісі бойынша, сондай-ақ тырнақ, кірпік өсіру, маникюр, педикюр, визаж, фотоөнер және т.б. бойынша өз біліктілігін ала алады немесе арттыра алады.
ҰКП-ның «Білім беру мекемелеріндегі кәсіпкерлік қызмет негіздері» атты тағы бір жобасы аясында Аңсар Ешенбаев ТжКБ мекемелеріне дәріс оқиды, онда студенттермен бизнесті ашу және жүргізу тәжірибесімен бөліседі, тайм-менеджмент туралы ақпараттар береді және өзінің жұмыс уақытын дұрыс ұйымдастыруға үйретеді. 23 қазанда ол Шығыс Қазақстан гуманитарлық колледжінде болды, ал 30 қазанда ағайынды Абдуллиндер атындағы колледжде кездесу өтті.
Бұл оқиға осымен аяқталады деп ойлайсыз ба? – Тіпті де жоқ! Бүгін емес-ертең Аңсар Ешенбаев бөдене өсіру фермасының базасында Жас фермер мектебін ашады, содан кейін микрогрин өндірумен айналысады, ал кейіннен қоқыс өңдеу желісін, тіпті тұтас зауытты іске қосады. Бұл энтузиастың ойына тағы не келетінін кім біледі? Ең бастысы, оның қолынан бәрі келеді, ал алдыға дамығысы келген адамдарға ешқандай шектеу жоқ.
Дорошенко Х. Истории предпринимателей Восточного Казахстана [Электронный ресурс] : [биография предпринимателя А. Ешенбаева] . – Режим доступа: https://www.facebook.com/groups/502266254367589 (Дата обращения 09.02.2022)
